TOPLUMSAL NORMLAR NASIL DAVRANACAĞIMIZIN BİLGİSİNİ VERİR

Kitle Psikolojisi’nin, Sosyal Psikoloji’nin en eski dallarından birisi olduğunu söyleyen Uçar, günlük yaşamda karar vermeyi gerektiren bir durum oluştuğunda, bilinen ve bilinmeyen alanlarla karşılaşıldığını söyledi ve bu alanlara ilişkin detayları anlattı. Nasıl davranılacağı, ne tür eylemler yapılacağı ve ne tür davranışlar içerisinde bulunulacağının bilindiği alanların “Bilinen Alan” olduğunu söyleyen Uçar, “Günlük yaşamda karar alırken, bir de belirsizlik veya bilinmeyenler alanla karşı karşıya kalırız. Ancak, bazı sosyal durumlar vardır ki; insanlar herhangi bir davranışta bulurken ve herhangi bir karar alırken, bilinmeyenler alanı aşırı büyür. Dolayısıyla bu durumda insanların nasıl davranacakları, ne yapacakları kestirilemez” dedi. 

- Davranışları Belirleyen Faktörlerden Birisi de Söylentiler - 

Normal şartlarda insanların herhangi bir yatırım yaparken veya ilişkiler kurarken, bildiklerinin alanını arttırmaya çalıştıklarını söyleyen Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ertuğrul Uçar, bazı günlük yaşam olgularında ise durumun böyle olmadığını vurguladı ve şöyle konuştu: “Toplumsal normlar ve toplumsal roller, bizim nasıl davranacağımıza ve nerede ne yapacağımıza dair bilgi veriyorlar. Ancak, bazı toplumsal normlar vardır ki; davranışlara yol gösteren normlar ve kurumsallaşmış anlaşmalardan yoksundur. Bu durumda belirsizlik alanı genişliyor.” Bu davranış kalıplarına bakıldığında insanlık tarihinde ayaklanmalar, isyanlar, yağma davranışlarının yaşandığını, burada da kitle iletişiminin ortaya çıktığını söyleyen Uçar, “Kitle iletişim araçları vasıtasıyla nüfusun büyük bölümü birbiriyle iletişimde bulunuyor. Kitle iletişim araçları dışında insanların davranışlarını belirleyen önemli bir diğer faktör ise söylentiler. İnsanlar nerede ne yapacaklarına ilişkin bazı bilgileri buradan alıyorlar. Toplumsal normların geçersiz olduğu yerde, kolektif davranış denilen yapıyla karşılaşıyoruz. Çok sayıda kişi arasında gelişen, nispeten yeni, iyi tanımlanmamış düşünme, hissetme ve eylemde bulunma şekli kolektif davranıştır. Genellikle toplumsal değişimin hızlı olduğu dönemlerde, kolektif davranışlar daha sık meydana geliyor” dedi. 

12’nci Felsefe Toplantısı’nı akademisyenler ve öğrenciler takip ederken, konuşmanın ardından Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ertuğrul Uçar, soruları yanıtladı.