KALKINMA AJANSI DESTEKLERİNDEN YARARLANMA

*H.TOSUN: Ahmet bey öncelikle bu güzel Pazar gününüzü bize ayırıp röportaj verdiğiniz için çok teşekkür ederim. İlk konumuz olan KOSGEB röportajı cok verimli geçti, hemen ardından TKDK röportajı da çiftçi kardeşlerimize çok faydalı oldu. Bu gün konumuz kalkınma ajanslarının desteği umarım bu konuda da iyi bilgiler alacağız. Yalnız röportajlarla ilgili sizleri nasıl karşılıyorlar bunu merak ettim biraz anlata bilir misiniz?

H.Ahmet ÖZDEMİR : hüseyin bey Aksaray merkezde ilçe ve kasabalarından çok olumlu şekilde telefonlar aldım ofisimi ziyaret edenler hatta özel toplantı isteyenlerle karşılaştım. Bilgimi sizin yayın aracıyla paylaştığım için mutluluk duyduğumu ifade etmek isterim. Son olan bu röportajımızın da faydalı olmasını umut ederim.

*H.TOSUN: faydalı olacağına canı gönülden inanıyorum Ahmet bey bende yayın aracım olan sitemizde ve gazetemizde sizi konuk etmem bizim için bir onurdur. Konumuza başlarken kalkınma ajansını nedir?

H.Ahmet ÖZDEMİR :  Kalkınma Ajansları, kamu kesimi, özel kesim ve sivil toplum kuruluşları arasındaki işbirliğini geliştirmek, kaynakların yerinde ve etkin kullanımını sağlamak ve yerel potansiyeli harekete geçirmek suretiyle, ulusal kalkınma plânı ve programlarda öngörülen ilke ve politikalarla uyumlu olarak bölgesel gelişmeyi hızlandırmak, sürdürülebilirliğini sağlamak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla kurulan, kendine özgü teknik ve finansman (bütçe) mekanizmasına sahip, kâr amacı gütmeyen, çabuk karar alıp uygulayabilen, merkezi ve yerel idarelerin dışında, kamu, yerel yönetimler, üniversiteler, özel sektör ve STK’ları bir araya getiren, tüzel kişiliği haiz, 5449 sayılı Kanunla düzenlenmemiş işlemlerinde özel hukuk hükümlerine tabi, İstatistikî Bölge Birimleri Sınıflandırması (düzey 2 bölgeleri) esas alınarak Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulan teknik kapasitesi yüksek, uygulamacı olmayan fakat destekleyici, koordinatör ve katalizör olarak faaliyet gösteren kalkınma birimleridir.

*H.TOSUN: Yani kalkınma ajansları kamu, STK, yerel yönetimler, üniversiteler ve  özel sektöre destek veriyor yani önceki röportajlardan hatırladım bu kurum diğerlerinden farklı.

H.Ahmet ÖZDEMİR : Evet bu kurum önceki anlatmış olduğum kurumlardan farklı. Vatandaşlar hibeyi nerden alacak bilmiyor diye bir makale yazmıştım. İşte hangi kurum neye destek veriyor şimdi daha net anlaşılır inşallah.

*H.TOSUN: Hatırladım o makaleyi vatandaş mandıra desteği almaya KOSGEB’e gitmişti bunu konu almıştınız. Aksaray da kalkınma ajansı faaliyette mi? 

H.Ahmet ÖZDEMİR : Aksaray da kalkınma ajansı beş ille beraber olan TR71 bölgesi ahiler kalkınma ajansı şeklinde bilinir. 81 ilden oluşan Türkiye’de geleneksel olarak kullanılan 7 coğrafi bölgeye ek olarak, 22 Eylül 2002 günü yeni bir bölge sınıflandırılması oluşmuştur. Türkiye’nin Avrupa Birliğine uyum süreci doğrultusunda, 2002/4720 no’lu kanun gereğince, Devlet Planlama Teşkilatı ve Türkiye İstatistik Enstitüsü üç ayrı düzeyde “Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması” (İBBS) bölgesi oluşturmuşlardır. İstatistiki bölgelerin tanımlanmasında nüfus, coğrafya, bölgesel kalkınma planları, temel istatistiki göstergeler ve illerin sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması baz alınmış ve karakteristik olarak benzerlikler bulunan iller bir araya gelerek 12 Düzey 1 Bölgesi ve 26 Düzey 2 Bölgesi oluşturulmuştur. Bu ayrım bir idari sınıflama olmayıp istatistikî bir sınıflamadır. Kalkınma Ajansları 5449 sayılı Kanun gereğince Kalkınma Ajansları Düzey 2 Bölgeleri esas alınarak kurulmuştur. Ahiler Kalkınma Ajansı’nın sorumluluk bölgesi Düzey 2 Bölgelerinin içerisindeki TR71 Bölgesi’dir. TR71 Bölgesi ise, Aksaray, Kırıkkale, Kırşehir, Nevşehir ve Niğde illerinden oluşmaktadır. TR71 Bölgesi, 31.823 km2’lik yüzey alanı ile Türkiye yüzölçümünün % 4,1’ini kaplayan ve 1.501.311 kişilik nüfusu ile Türkiye’nin % 2’lik nüfusunu oluşturan Düzey 2 Bölgesi’dir. Türkiye’de yaratılan gayri safi toplam katma değerin % 1,53’ü TR71 Düzey 2 Bölgesi tarafından yaratılmaktadır. Bu oranın % 25,1’i sanayiden, % 55,3’ü hizmetlerden ve % 19,6’sı tarımdan elde edilmekte olup bölgede en önemli sektör hizmetler sektörü olarak görünmektedir (TÜİK 2012, Ulusal hesaplar). Türkiye genelinde sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralamasında Bölge illeri orta seviyelerde yer almaktadır. Sosyo-ekonomik gelişmişlik endeksine göre Aksaray 55, Kırıkkale 41, Kırşehir 40, Nevşehir 36 ve Niğde 56. sırada yer almaktadır (SEGE 2011, İllerin Sosyoekonomik Gelişmişlik Endeksi). Bölge Türkiye’de ve dünyada, özelikle Kapadokya’yı içinde barındırmasından ve Hacı Bektaş-ı Veli, Ahi Evran-ı Veli, Cacabey, Yunus Emre, Abdallık kültürü gibi kültürel değerlerinden dolayı zengin tabiat ve kültür varlıkları ile bilinmekte ve tanınmaktadır.

*H.TOSUN: Kalkınma ajansının hangi destekleri verdiğini kısaca anlatır mısınız?

H.Ahmet ÖZDEMİR :  Mali Destekler, Teknik Destek, Doğrudan Finansman Desteği, Faizsiz Kredi Desteği, Faiz Desteği, Proje Teklif çağrısı, Güdümlü proje desteği ve Doğrudan faaliyet Desteği şeklindedir.

Mali Destekler:  Ahiler Kalkınma Ajansı, yıllık çalışma programında ve başvuru rehberinde açıkça belirtilmek kaydıyla özel işletmelerin, sivil toplum kuruluşlarının, kamu kurum ve kuruluşlarının, üniversitelerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, yerel yönetimlerin ve bunların birliklerinin, kooperatiflerin ve bunların birlikleri ile diğer gerçek ve tüzel kişilerin bölge planı ve programlarının uygulanmasını sağlayıcı proje ve faaliyetlerine mali destek sağlamaktadır. Ajansın sağladığı mali destekler; doğrudan finansman desteği, faiz desteği ve faizsiz kredi desteği olmak üzere üçe ayrılır

1. Doğrudan Finansman Desteği :

a.) Proje Teklif Çağrı: Ajans tarafından yürütülen belirli bir destek programı kapsamında, nitelikleri net bir şekilde belirlenmiş olan potansiyel başvuru sahiplerinin, önceden belirlenen konu ve koşullara uygun olarak proje teklifi sunmaya davet edilmesidir.

b.) Güdümlü Proje Desteği:  Güdümlü projeler, proje teklif çağrısı yöntemi uygulanmadan doğrudan destek sağlamaya yönelik olarak; bölge planında öngörülen öncelikler doğrultusunda, konusu ve koşulları ajans öncülüğünde ve yönlendirmesinde belirlenen özel nitelikli model projelerdir.

c.) Doğrudan Faaliyet Desteği:  Ajansın, bölgenin kalkınması ve rekabet gücü açısından önemli fırsatlardan yararlanılması, bölge ekonomisine yönelik tehdit ve risklerin önlenmesinde acil tedbirlerin alınması ve kritik öneme sahip araştırma, planlama ve fizibilite çalışmaları gibi bölge için önemli olabilecek stratejik eylemlerin başlatılmasına ve gerçekleştirilmesine katkı sağlayacak olan faaliyetlere verdiği desteklerdir.

2.)  Faizsiz Kredi Desteği : Faizsiz kredi desteği, ajans tarafından kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin Ahiler Kalkınma Ajansı tarafından hazırlanan başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projeleri için, ilgili aracı kuruluşlar eliyle kredi verilmesini ve bu mali desteğin Kalkınma Ajansları yönetmeliğinde belirtilen usul ve esaslar dâhilinde ajansa faiz ödenmeksizin taksitler halinde geri ödenmesini öngören karşılıksız yardımdır. Faizsiz kredi desteğinde, yararlanıcıya sözleşme tarihinden itibaren en az üç ay geri ödemesiz dönem tanınır ve geri ödeme işlemleri, sözleşme tarihinden itibaren en fazla dört yıl içinde tamamlanır.

3.) Faiz Desteği: Faiz desteği, Ahiler Kalkınma Ajansı tarafından önceden hazırlanacak başvuru rehberinde belirtilen niteliklere sahip kâr amacı güden gerçek ve tüzel kişilerin, başvuru rehberinde belirtilen nitelikteki projelerini kapsayan, ilgili aracı kuruluşlardan alacakları krediler karşılığında ödeyecekleri faiz giderlerinin Ajans tarafından karşılanmasını öngören karşılıksız yardımdır. Teknik Destek Ajans tarafından sağlanan teknik desteğin amacı, bölgedeki yerel aktörlerin bölgesel kalkınma açısından önem arz eden, ancak kurumsal kapasite eksikliği ve bilgi birikimi eksikliği nedeniyle hazırlık ve uygulama aşamalarında problemlerle karşılaşılan alanlarda destek sağlamaktır.

4.) Teknik Destek : Ajans tarafından sağlanan teknik desteğin amacı, bölgedeki yerel aktörlerin bölgesel kalkınma açısından önem arz eden, ancak kurumsal kapasite eksikliği ve bilgi birikimi eksikliği nedeniyle hazırlık ve uygulama aşamalarında problemlerle karşılaşılan alanlarda destek sağlamaktır.

*H.TOSUN: Kamu kurumları ve STK en çok hangi destekten yararlanıyor?

H.Ahmet ÖZDEMİR : Tanıtım ve girişimcilik eğitiminden yararlanıyorlar. Tanıtımda bir kurumun veya yerel yönetimin film, broşür, katolok, yerel ürünlerin tanıtımı v.b. şekildedir. Eğitimde ise yeni iş açmak isteyen kişilere yönelik girişim eğitimi vermek isteyen kurum ve STK’lara destek veriyor. Bu desteklerden hariç olarak 08 ocak 2015 de sunmuş olduğu yenile bilir enerji % 50 hibeli şeklinde destekleri de var.

*H.TOSUN: Özel sektör en çok hangi destekten yararlanıyor?

H.Ahmet ÖZDEMİR : Özel sektörde genelde makine ve ekipman alımları ile destek alınıyor. Destek oranı %50 hibe şeklidedir. Desteğin %50 kısmı şu şekilde ana paranın %50 si hibedir diğer %50 ve kdv si özel sektöre aittir.

*H.TOSUN: Özel sektörde destekleme limiti ne kadar?

H.Ahmet ÖZDEMİR : bir önceki pakette 450.000 TL desteklemesi vardı. Yeni açılacak pakette ne kadar olacağı henüz belli değil lakin ocak ayı içinde belli olacak.

*H.TOSUN: Vatandaşları bu desteklerden yararlanması için neler söylerdiniz?

H.Ahmet ÖZDEMİR : öncelikle devlet desteği ile çalışmalarını ve bu hibelerden yararlanmalarını isterim. Malum günümüz rekabet işletmeleri ile dolu pazarda devlet destekleri ile firmasını daha iyi hale getire bilir. Ancak şunu da söylemek isterim devlet hibesini alabilmek için kendi işi ile alakalı olmayan, işlere girerek sırf hibe var diye girmek isteyen firmalar bu desteklemelere girmemelidir. 

*H.TOSUN: Ahmet bey vermiş olduğunuz bilgiler için çok teşekkür ederim inşallah başka bir konunuz olursa röportaj yapmak isteriz. Allaha emanet ol.

H.Ahmet ÖZDEMİR : Hüseyin bey ben teşekkür ederim. İnşallah bir sonraki röportaj da sanayi ve turizm yatırımları teşvik sistemini konu almak isterim kalkınma ajansını kaleme bu kadarını ele alabildik daha detaylı vatandaşlarımız öğrenmek isterse hem kalkınma ajansının kapısı ve benim danışmanlık ofisimin kapısı açıktır. Allaha emanet olun.